Herinneringen aan het oude jaar

Alweer bijna een jaar voorbij. Dan is het altijd weer aardig om even een blik over de schouder te werpen en te denken aan wat voorbij is. Soms zijn dat herinneringen die je maar snel wilt vergeten, maar er zijn ook leuke zaken. Voor mij was het dieptepunt het overlijden van mijn lieve hond Sebastiaan, daarentegen staat ook weer een hoogtepunt, namelijk de geboorte van Sammy, die kleine rakker waar we nu zoveel plezier aan beleven. Ik mag van geluk spreken dat er niet veel nare dingen zijn gebeurd. Het was een heel actief jaar. Mijn werk voor Welzijn Hoeksche Waard waarbij ik talloze activiteiten heb opgestart, de exposities van mijn schilderijen, de realisering van mijn atelier, het jutten van oesterschelpen aan de Oosterschelde en het maken van sieraden daarvan, de start van mijn nieuwe roman 'De Wolkenkijker' waarmee ik nu een aardig eind op weg ben.  Als uitgeverij hebben we behoorlijk wat boeken uitgegeven, die uiteraard het nodige werk met zich meebrachten. Verder heb ik mooie muziek gekocht en ingestudeerd op mijn viool. Een viool gebouwd door Jan Wassink, waar ik hem nog steeds heel dankbaar voor ben. Dankbaar voor de mooie klank en het gemak waarmee dat gaat. Elk jaar meer en mooier! Ik houd van mijn viool die Jan de prachtige naam 'The Lark' (de leeuwerik) meegaf, waarmee hij destijds tijdens de bouw al een voorproefje nam op de prachtige klank! Daarnaast waren er wat leuke kleine vakanties met mijn vriendin Gerda van Wageningen zoals de jaarlijkse Kunstschouw op Schouwen Duiveland. Maar ook samen met Gerda naar Drenthe waarbij ik te gast was bij een andere vriendin namelijk Carla en haar man Martin. Dieptepuntje voor Gerda was dat zij in die vakantie haar middenvoetsbeentje brak. Veel geluncht met Gerda en daarna de natuur ingetrokken. Samen met 'Meneer Visscher' heerlijke uitjes gemaakt o.a. naar Zeeland, Amsterdam en Brugge. Heel ontspannen lekkere etentjes op donderdagavond in restaurant Concordia te Zierikzee. Mezelf verrijkt door het lezen van veel boeken en tijdschriften, veel films bezocht samen met mijn zus Karin in Rotterdam en heerlijk wekelijks door Rotterdam 'gezworven'. Met onze vrienden Marius en Mary naar de concerten in concertgebouw De Doelen en de even zovele gezellige etentjes. Kortom, ik kan terugkijken op een bijzonder mooi jaar. Een jaar waarin ik jullie via blog en facebook deelgenoot heb gemaakt van mijn doen en laten. Ik dank jullie voor je lieve, gezellige en hartelijke reacties! Tot slot wens ik jullie een gezellige jaarwisseling toe!

Wintergasten in de oeverlanden Hollands Diep

Op zondag 11 januari nemen gidsen van HWL je mee op zoek naar wintergasten in het mooie natuurgebied “Oeverlanden Hollands Diep” te Strijensas.  Heel veel watervogels overwinteren hier en de IJsvogel heeft hier afgelopen seizoen meerdere keren gebroed. Een IJsvogel spotten behoort dus tot de mogelijkheden. De laatste jaren zijn er ook Grote Zilverreigers te bewonderen. Gaan al die vogels plotseling in paniek de lucht in, dan is er ongetwijfeld een roofvogel in de buurt. Met wat geluk is dat de machtige Zeearend die hier af en toe rondvliegt op zoek naar prooi. Het gebied wordt begraasd door zo’n 70 Schotse Hooglanders, zij zorgen ervoor dat het gebied niet verandert in een wilgenbos. Staatsbosbeheer beheert het gebied. Datum en tijd: zondag 11 januari 2015, van 13.30 u. tot +/- 16.00 uur. Plaats: Parkeerterrein Oeverlanden aan het einde van de Buitendijk te Strijensas. Dicht bij de ophaalbrug en de lichtopstand. Trek warme kleding en waterdicht schoeisel aan, heb je een verrekijker neem die dan mee. Je hoeft je niet tevoren op te geven. 

Een hele fijne Kerstavond gewenst!

Ik wens jullie allemaal een hele fijne Kerstavond! En voor de komende dagen veel gezelligheid!

Nog een paar plaatsen voor de natuurgidsencursus

Er zijn nog enkele plekken op de cursus “natuurgids” die Hoekschewaards Landschap binnenkort start. Er zijn voldoende inschrijvingen binnen om te kunnen starten, maar er is nog plaats voor enkele deelnemers. In de cursus wordt samengewerkt met het Instituut voor natuureducatie en duurzaamheid en leidt tot het landelijk erkende diploma “natuurgids”. Op 15 januari 2015 gaat de cursus van start in het Nationaal Landschap Centrum in Numansdorp en in oktober 2016 is de afsluiting. De lessen vinden zowel binnen als buiten plaats. De binnenlessen zijn in het Nationaal Landschap Centrum en de buitenlessen zijn op verschillende locaties in de Hoeksche Waard en soms ook daarbuiten. Planten en dieren die in streek voorkomen komen uitgebreid aan bod in de cursus, maar ook de wijze waarop planten en dieren samenleven en de rol die ze spelen in de natuur. Het functioneren van de natuur met de daarin werkende kringlopen is een belangrijk onderdeel van de cursus. De vorming van het landschap met daarbij de invloed van de mens hierop komt aan de orde. De wijze waarop planten en dieren gebruik maken van de verschillende landschapstypen, en ook de inrichting en het beheer van het landschap passeren de revue. Een aantal lessen gaat over milieuproblemen en duurzame ontwikkeling  en de wijze waarop deze onderwerpen tijdens excursies aan de orde kunnen worden gesteld. Een fors deel van de cursus betreft educatieve vaardigheden. Hoe kun je de opgedane kennis over natuur, landschap en milieu overbrengen op een groep mensen is dan waar het om draait. Nadere informatie en aanmelden via cursussen@hwl.nl.

Lekker naar buiten!

Het Hoekschewaards Landschap heeft jullie hulp nodig! In een oude boomgaard worden nestkasten gemaakt en ophangen voor uilen, vliegenvangers en mezen.
Jongens en meisjes, Scharrelkids: Komen jullie hen helpen met timmeren en ophangen? Natuurlijk vertellen ze jullie ook van alles over uilen, roofvogels en de oude boomgaard. De vlag van HWL zal voor jullie wapperen op zaterdag 3 januari, 10:00 - 12:00 uur, Gatsedijk 31 te Maasdam. Aanmelden en informatie via, 078 - 674 32 60 of via fruitensap@HWL.nl   Kosten: geen 

Ganzenvlees is geen biologisch streekproduct

Het klinkt heel mooi: 'een biologisch streekproduct', alleen de realiteit is anders. We hebben het over de gans. Een beschermde diersoort en monogaam familiedier dat in ons mooie Hoeksche Waard op primitieve wijze wordt (aan)geschoten en gedood. Niet tientallen, maar duizenden van deze schitterende dieren vinden op afschuwelijke wijze de dood op ons eiland. Akkerbouwpercelen zijn verworden tot killing fields, waar families letterlijk en figuurlijk aan flarden geschoten worden. Biologisch? Dacht het niet. Volgens de agrariërs eten de ganzen namelijk van hun met gif bespoten percelen. Gezond? Vlees van geschoten dieren uit het wild is veelal ongecontroleerd. De Hoeksche Waard viel binnen de regio met de strengste veiligheidsmaatregelen na de uitgebroken vogelgriep afgelopen maand. Een reële kans dat je een stuk besmet vlees aan het eten bent?

Eerlijk? Dat al helemaal niet. Deze bijzondere dieren krijgen geen enkele kans op een eerlijke behandeling. Wie het aandurft om door dit promotiepraatje van een 'biologisch streekproduct' heen te prikken en de realiteit onder ogen wil zien, moet eens op YouTube kijken om zelf te kunnen beoordelen of het eerlijk en diervriendelijk is zoals deze dieren wreed aan hun einde komen. Door het te verkopen als biologisch streekproduct proberen betrokken jagers en agrariërs iets te legitimeren, waar we ons diep voor zouden moeten schamen. Eet smakelijk!

Vruchtbaar jaar voor plantenwerkgroep in 2014

Het veldseizoen voor de plantenwerkgroep zit erop.  Van april  tot oktober zijn leden van de werkgroep bezig geweest om zo'n dertig  km-hokken in de Hoeksche Waard te inventariseren  op wilde planten. De meeste terreinen werden door het jaar heen driemaal bezocht omdat tijdens een eenmalig bezoek vroege, of juist late soorten zouden worden gemist.
De resultaten van de inventarisaties worden in de eigen database opgeslagen, maar ze gaan ook naar FLORON, een landelijke organisatie voor floristisch onderzoek en naar de terreinbeheerders.  Zo leveren de gegevens van de werkgroep belangrijke informatie op over het voorkomen (en verandering) van soorten, waarop het beheer van de terreinen weer kan worden afgestemd.

In goede km-hokken kunnen wel 200 verschillende plantensoorten worden aangetroffen. Dit zijn vaak km-hokken waarin zich verschillende biotopen bevinden zoals b.v. nat, droog, zand, klei, zoet en brak.  Hoe meer variëteit in de bodem, hoe diverser de plantengroei. In eenvormige biotopen worden desniettemin al gauw zo'n 100 soorten gevonden. In drie km-hokken in de Hoeksche Waard zijn (over all) inmiddels meer dan 300 plantensoorten gevonden. 
Het aantal soorten zegt overigens niet altijd iets over de waarde van de vegetatie in zo'n km hok. In een aantal Argusvlinderterreinen bijvoorbeeld is het aantal soorten kwantitatief niet groot, echter kwalitatief van hoog niveau door onder andere een grote verscheidenheid aan orchideeën en andere zeldzame planten.

Het (bijna) afgelopen jaar leverde maar liefst 17 nieuwe soorten voor de Hoeksche Waard op. Een greep hieruit: Kransgras ('s-Gravendeel), Paarse X Gele morgenster (de kruising !) ('s-Gravendeel), Moeraskartelblad (Piershil), Geelhartje (Oud-Beijerland), Blauwe zegge (Mijnsheerenland), Kransmuur (Klaaswaal), Bruin cypergras (Strijensas), Kaal breukkruid ('s-Gravendeel) en Slipbladkaardebol (Klaaswaal).

De plantenwerkgroep gaat met onverminderd enthousiasme weer aan de slag in 2015.
Belangstellenden zijn van harte welkom om eens mee te lopen. Plantenkennis niet nodig. 

Oliebollen wandeltocht

Op dinsdag 30 december 2014 vindt de jaarlijkse oliebollenwandeling plaats in het natuurgebied ‘Oeverlanden Hollands Diep’ te Strijensas. Het gebied wordt bezocht door grote aantallen (water)vogels en Schotse Hooglanders zorgen ervoor dat de begroeiing niet te dicht wordt. Gidsen van de vereniging Hoekschewaards Landschap nemen u mee naar de Esscheplaat, een verruigd hakgriend waar vroeger griendwerkers hun zware arbeid verrichtten. We bezoeken daar ook een oude griendwerkerskeet. Staatsbosbeheer, die dit gebied beheert, verleent ons toestemming om in een gedeelte te komen dat normaal niet toegankelijk is voor publiek. Het is het leefgebied van de bever. We zien sporen van hun aanwezigheid en met veel geluk laten zij zich zien bij hun burchten. Het gebied is soms moeilijk begaanbaar, enige wandelvaardigheid, warme kleding en stevig, waterdicht schoeisel worden aangeraden. Na een stevige wandeling zijn er voor de liefhebbers heerlijke verse oliebollen.

Gezien de grote belangstelling voor deze wandeling is het raadzaam om je snel aan te melden. In elk geval vóór 21 december.

Tijd: Van 14.00 tot 16.00 uur. Verzamelplaats: Parkeerplaats Buitendijk; vanaf Sas gezien links voorbij einde Wielweg/Schenkeldijk, Strijen.
Kosten: € 4,- voor HWL-leden, € 6,- voor niet-leden, € 2,- voor kinderen t/m 12 jaar. Tip: Goed waterdicht schoeisel, liefst laarzen en evt. verrekijker.
Aanmelden verplicht, vóór 21 december. Om er voor te zorgen dat er genoeg oliebollen voor iedereen zijn, is aanmelden met een mail naar excursies@hwl.nl noodzakelijk. Graag vermelden met hoeveel personen u komt. Er kunnen maximaal 50 deelnemers mee. 

Varen naar de Wintervogels

Staatsbosbeheer organiseert, ook in de winter van 2015, weer een vaartocht.
De vaartocht vindt plaats op zaterdag 10 januari 2015 en heeft als bestemming het Haringvliet-Hollands Diep. Duizenden ganzen, eenden, zwanen en steltlopers overwinteren ook deze winter in het Haringvliet-Hollands Diep. Je kunt de vogels uitgebreid bekijken tijdens een vaarexcursies met een comfortabele rondvaartboot. De boottocht voert langs de platen, slikken en grasgorzen die Staatsbosbeheer beheert en natuurlijk is ook de boswachter aan boord. Hij vertelt over de vogels en over de natuurgebieden die we passeren. Ook het Kierbesluit voor de sluizen in de Haringvlietdam komt ter sprake. Met een beetje geluk zien we ook een zeearend of een slechtvalk. De tocht is de moeite waard voor iedereen die houdt van natuur en landschap.

Rondvaartboot “De Zilvermeeuw” vertrekt om 10.00 uur uit de haven bij Willemstad - Vesting. De boot is om 16.00 uur weer terug in Willemstad. De rondvaartboot heeft een kleine keuken en een bar aan boord. Belangstellenden voor deelname aan de vaartocht van 10 januari 2015 kunnen zich via de mail  aanmelden bij: Op stap in Willemstad, info@opstapinwillemstad.nl In de mail graag naam, telefoonnummer, aantal deelnemers en aantal lunches vermelden. Telefonisch aanmelden kan ook via telnr: 0168-472222. Deelname kost € 25.- per persoon. Een lunchpakket + kopje koffie of thee kost € 9.-. Aanbevolen wordt goede winterkleding aan te trekken en een verrekijker
mee te nemen. De tocht is geschikt voor rolstoelgebruikers. 

Nadere informatie voor redactie: Staatsbosbeheer, Wicher Pen, Veerweg 1C, 3281LX Numansdorp
Tel: 0186-658284 / mobiel: 06-22452781 / mail: w.pen@staatsbosbeheer.nl

Expositie Maggy Deenik „Van Klei tot kunst” in NLC

In het NLC is thans een expositie te zien van de keramiste Maggy Deenik. Het gaat hier om een leuke leerzame expositie van de vijf technieken, waarmee je met klei kunt werken. Deze technieken zijn: boetseren, werken met rollen, werken met platen, werken met een mal en werken met een draaischijf. Door een uitleg met foto’s op panelen wordt zichtbaar gemaakt hoe je zo van klei de mooiste producten kan maken. Per techniek zijn diverse voorbeelden te zien, variërend van schalen en potten tot menselijke figuren. Daarnaast zijn ook verschillende effecten van glazuur te bewonderen. Diverse stukken zijn te koop, er is een prijslijst aanwezig.

Maggy Deenik is bij veel mensen van de Hoeksche Waard bekend, omdat zij al veel jaren een enthousiaste oeverloper is. Zij heeft zelfs in 2011 het aandenken, een keramieke oeverloper, gemaakt. Verder komt zij regelmatig op de markten van HWL met haar draaischijf om kinderen onder haar leiding een eigen potje te laten draaien. Maggy is werkzaam geweest als arbeidstherapeute in Wolfheze en heeft van 1988-1993 de opleiding Keramiek gevolgd in Gouda. De expositie is te zien tijdens de openingstijden in het NLC aan de Veerweg 1C , 3281 LX te Numansdorp. Nadere informatie bij secretariaat@hwl.nl of bij Maggy Deenik 024-3447953

Gezellig Sintfeest!

Gisterenavond een ouderwets Sint-avondje gevierd bij onze dochter in Schiedam met kinderen en kleinkinderen. Dat bonzen op de deur en die enorme zak met cadeautjes....de spanning van die kleine snuitjes en het gegil van opwinding wanneer blijkt dat Sint precies de juiste cadeautjes heeft uitgezocht. Hoe mooi kan zo'n heerlijke traditie zijn!

Natuurcursus scouting afgesloten

Op zaterdag 13 december 2014 wordt de natuurcursus voor scouting feestelijk afgesloten bij het scouting gebouw aan het Zalmpad in Oud-Beijerland. De cursus werd door Hoekschewaards Landschap in samenwerking met scouting Oud-Beijerland ontwikkeld. Het was een praktijkproef en na evaluatie begin volgend jaar wordt bezien of de cursus ook aan de andere scouting groepen in de Hoeksche  Waard wordt aangeboden.

De cursus bestond uit vier themabijeenkomsten. Voor het thema Water waren de scouts te gast op de camping Polderland in ’s-Gravendeel. Hier leerden ze allerlei dingen over waterbeheer, de grote rivieren. Ook gingen ze met een kano op zoek naar waterplanten en werden waterdiertjes bestudeerd.
In en rond het Nationaal Landschap Centrum in Numansdorp werd het thema dijken aan de orde gesteld. De scouts kwamen van alles te weten over de inpoldering van de Hoeksche Waard, het beheer van bloemdijken en de rol van schapen hierbij. Een demonstratie schapendrijven en een les over bijen waren onderdeel van het programma.Voor het thema boerenland gingen we op bezoek bij een boerderij in Heinenoord en de molen van Goidschalxoord. De gewassen die worden geteeld en de gebruikte machines kwamen aan de orde. Ook de rol van de natuur bij de  onderdrukking van plagen in de gewassen werd op speelse wijze voor het voetlicht gebracht. De molenaar vertelde over de werking van de molen en hoe graan via meel tot brood wordt verwerkt. Voor het thema bos gingen de scouts naar het bos in de Oeverlanden Hollands Diep. Ze waren te gast bij Staatsbosbeheer en in de oude griendkeet konden ze vragen stellen aan de boswachter. Ook leerden ze over boomsoorten en allerlei diertjes op dood hout. De cursus wordt feestelijk afgesloten op de zaterdagochtend van de 13e december. Om 10.00 uur begint het met vlag hijsen. Daarna gaan de scouts aan de slag met het bakken van pannenkoeken en  broodjes, popcorn poffen en appelmoes maken. Omstreeks 12.00 reikt burgemeester Tigelaar van Oud-Beijerland de natuurinsignes uit aan de scouts.

Maak zelf een wilgenhouten vlechtscherm!

Ook dit jaar heeft het Hoekschewaards Landschap weer wilgentakken te koop voor het zelf maken van vlechtschermen. Deze kunnen gebruikt worden als erfscheiding, voor prieeltjes en overal waar een ondoorzichtige natuurlijke afscheiding in de tuin gewenst is. De takken, ook wel slieten genoemd, komen voornamelijk uit een griend langs de Oude Maas en in mindere mate uit andere binnendijkse natuurterreinen. De wilgentakken zijn 4 á 5 meter lang, en worden verkocht in bossen van 10 stuks. Een bos is voldoende voor ongeveer 0,6 m2. Voor een schutting van bij voorbeeld 10 meter lang en 2 meter hoog heb je dus circa 20 bossen nodig. De prijs per bos is slechts € 4, - (exc.6 % BTW)
Ze zijn te krijgen via NLC of Klein Profijt. Als je grote aantallen nodig hebt, kunnen ze tegen betaling ook worden bezorgd. Voor meer informatie Cees Mesker 06 12966131 of Klein Profijt 0186-621 888. 

Fiets- en wandeltocht door Molenpolder en Torensteepolder

Gidsen van het HWL nemen je zondag 14 december a.s. mee op een gecombineerde fiets/wandeltocht door de Torenstee- en de Molenpolder. Inloop 12.30 uur bezoekerscentrum NLC, Numansdorp. Om 13.00 uur stappen we op de pedalen voor de poldertocht. We zijn rond 15.30 uur terug. Onderweg wordt verteld wat er zoal te zien is. Neem een fiets, wandelschoenen en bovenal een goed humeur mee, dan wordt het een prettige, sportieve tocht. Kosten € 3,- pp. voor niet leden en € 2,- voor leden van het HWL. 

Ratten groeiend probleem of natuurlijk proces?

Gisteren en vandaag viel er in verschillende media te lezen dat we een groeiend ratten probleem hebben. Dat de zwarte rat oprukt en je dit jaar zo goed als blind moet zijn, wil je niet over de bruine ratten struikelen.
Voor dat ik in ga op het “probleem” is belangrijk om te weten waar we het over hebben. De rat is een lid van de familie van ware muizen, en is dus eigenlijk een muis. De leden van deze familie zijn alleseters. Als het om ratten gaat, hebben we twee soorten in Nederland (alle andere dieren die we rat noemen zijn geen familie en planteneters).

De Bruine rat (Rattus norvegicus) ook wel rioolrat genoemd, komt van origine uit noord Azië en is pas in de 18de eeuw in Nederland verschenen. De bruine rat verdrong op veel plaatsen de zwarte rat. Deze bruine rat is een echte waterrat. Hij leeft ook het liefst in de buurt van water, sloten en singels. Ook hij kwam ooit met schepen binnen. De Zwarte rat (Rattus rattus) ook wel scheepsrat genoemd, komt van origine uit zuid Azië en is al in de middeleeuwen naar Nederland gekomen. Deze rat heeft juist een hekel aan water en zit vooral op het droge. Scheepsrat slaat dus veel meer op de manier van koloniseren. Hij voer veel mee met schepen (en doet dat nog steeds).

En dan de toename en overlast. Zonder twijfel staat vast dat dit jaar een goed jaar is voor alle muizen en in het bijzonder voor de opportunisten onder hen (zij die met weinig genoegen nemen). Daaronder vallen dus ook de ratten. Inderdaad is dat te danken aan een extreem zachte winter. Hierdoor stierven er minder ratten. Maar belangrijker is dat de voortplanting doorging. Want de levensverwachting van een gemiddelde rat is maar een maand of 8 à 10. Ook is duidelijk dat een grote hoeveelheid ratten schade en overlast veroorzaakt. Dat is dit jaar dus ook wat vaker merkbaar. Maar of het een probleem is dat de komende jaren toe blijft nemen en oncontroleerbare proporties aan neemt is maar de vraag. Want samen met de ratten namen ook de dieren toe die ze eten. Kerkuilen bijvoorbeeld hadden dit jaar bijna allemaal drie nesten. En ook het aantal meldingen van marterachtigen (Bunzing & Hermelijn) namen toe. De druk op de populatie ratten is dus ook hoger. Er zullen dus jaren zijn met veel en met weinig ratten Dat er een verbod komt op gif is alleen maar mooi. Want behalve dat het ook in het milieu en andere dieren terecht komt, raken de ratten ook steeds vaker resistent. Dan hebben zij er geen last meer van, maar de dieren die hen eten des te meer. En hoe meer predators (ratteneters) des te minder ratten. Of wij dus over een aantal jaar de rattenvanger van Hamelen moeten invliegen?? Ik denk het niet. Het opvolgen van de genoemde adviezen is al een hele verbetering. Geen eten of voer laten slingeren. De eendjes alleen geven wat ze ook echt opeten en dicht onnodige gaten in huizen en andere gebouwen.